Varkenshouderij neemt PASklare maatregelen

In dit Programma werkt de hele keten samen aan het realiseren van een krachtige en samenhangende transitie naar een toekomstbestendige varkenshouderij. Verdere reductie van de ammoniak- en stikstofuitstoot is een belangrijke pijler in dit programma. Daarmee sluit het programma van de varkenssector aan bij de richting die de Commissie Remkes adviseert in de vorm van een evenwichtige combinatie van innovaties in nieuwe stalsystemen met minder uitstoot en een gerichte sanering en krimp van de varkensstapel om de overlast (emissies) naar de omgeving te verkleinen.

Het sectorprogramma met zijn vijf sporen vormt een goede basis om direct aan de slag te gaan met het realiseren van de adviezen van de Commissie Remkes.

Dit vanuit het volgende perspectief.

1. De varkenssector heeft al veel gedaan en bereikt. In de periode 1990 tot 2018 heeft de sector een reductie van de ammoniakuitstoot gerealiseerd van 80% (van 100 miljoen kilogram ammoniak naar 20 miljoen kilogram)*. Dit door onder andere te investeren in luchtwassers en andere stalaanpassingen. Daardoor is de uitstoot van ammoniak en stikstof vanuit de varkenshouderij in relatie tot de totale uitstoot in Nederland al fors verminderd.
2. Met de uitvoering van het Programma Vitale Varkenshouderij bereikt de varkenshouderij een verdere reductie van emissies. Dit langs de sporen waarlangs ook de Commissie Remkes wil werken, namelijk; gerichte sanering en het stimuleren van innovaties gefocust op emissiereductie en kringlooplandbouw.
3. De Saneringsregeling Varkenshouderij wordt dit najaar opengesteld en zal de komende 2 jaar het aantal varkens met 7 tot 10% verminderen. De regeling richt zich op het saneren en slopen van bedrijven die hoge emissies hebben naar de directe leefomgeving. Het kabinet heeft in overleg met de sector en de provincies 180 miljoen euro beschikbaar gesteld voor de uitvoering van deze regeling.
4. Naast de krimp zal de sector de komende jaren ook fors investeren in nieuwe stalsystemen waarin met bronmaatregelen zoals dagontmesting, mestscheiding en mestbewerking integraal schadelijke emissies zoals ammoniak, broeikasgassen, geur en fijnstof worden gereduceerd en de ketenkringloopstructuur wordt versterkt. Hiervoor hebben het Kabinet en de sector op dit moment samen 80 miljoen euro beschikbaar.
5. Door de combinatie van saneren en innoveren kan de sector de stikstofemmissies nog eens met enkele miljoenen kilogrammen extra verminderen.

Het verminderen van emissies (ammoniak, geur en methaan) is een belangrijk onderdeel van de totaalaanpak die is vastgelegd in het Programma Vitale Varkenshouderij. In dit programma wordt daarnaast ingezet op kringlooplandbouw (varken als het ultieme kringloopdier), klimaat neutrale productie in 2030, een verdere verbetering van dierenwelzijn en het behouden van de mondiale koploperpositie met onderscheidende marktconcepten op duurzaamheid, dierenwelzijn en smaak.

Het eerste advies van de Commissie Remkes roept echter ook nog een aantal vragen op. Zo zijn de onzekerheden waarmee de sector is geconfronteerd met het wegvallen van de PAS-systematiek nog niet weggenomen. Er is nog geen oplossing voor die bedrijven waarvan verleende vergunningen zijn ingetrokken of die op dit moment midden in een vergunningentraject zitten. Voor hen is snel duidelijkheid gewenst. Daarnaast benadrukt de Coalitie dat zowel de varkenssector als het milieu gebaat zijn bij ruimte voor modernisering van bedrijven en de ontwikkeling van nieuwe stalsystemen. De sector heeft namelijk bewezen dat daarmee in de afgelopen jaren de grootste emissiereductie is gerealiseerd.